VI Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi organizowany przez Polskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi oraz Wielkopolskie Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej – Curie w Poznaniu.
W ramach kampanii profilaktyczno-informacyjno-edukacyjnej Make Sense w dniach 17 – 21 września 2018 roku odbędzie się VI Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi pod hasłem Po stronie przeżycia. W ramach tej kampanii społecznej po raz kolejny w polskich szpitalach i przychodniach prowadzone będą bezpłatne badania, działania edukacyjne mające na celu zwiększyć świadomość opinii publicznej oraz szkolenia dla licealistów, studentów a także specjalistów z dziedziny logopedii, fizjoterapii oraz pielęgniarstwa w opiece pacjenta z nowotworami głowy i szyi.
VI Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi zostanie przeprowadzony według następującego harmonogramu:
– 17 września: Dzień medialny – konferencja prasowa informująca o problemie nowotworów głowy i szyi, promująca Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi oraz przedstawiająca historie pacjentów z nowotworami głowy i szyi,
– 18 września: Dzień współpracy z decydentami mającymi wpływ na ochronę zdrowia – debata na temat usprawnienia działalności różnych podmiotów publicznych w leczeniu pacjentów onkologicznych,
– 19 września: Dzień badań profilaktycznych – bezpłatne badania przesiewowe dla pacjentów w wieku 40-65 lat, zamieszkujących województwo lubuskie, wielkopolskie lub zachodniopomorskie,
– 20 września – Edukacja – wykład dla licealistów oraz studentów na temat problemu nowotworów głowy i szyi,
– 21 września – Opieka po leczeniu – wykład z fizjoterapii i logopedii na temat trzech najczęstszych dysfunkcji u pacjentów z nowotworami głowy i szyi oraz warsztaty dla specjalistów na temat pielęgnacji chorego po przebytym leczeniu.
Wykaz ośrodków biorących udział w VI Europejskim Tygodniu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi oraz szczegóły na temat działalności Wielkopolskiego Centrum Onkologii w ramach kampanii znajdą Państwo na stronach www.oppngis.pl, www.wco.pl/aktualnosci, www.glowaiszyja.pl/aktualnosci oraz na Facebooku – Profilaktyka Nowotworów Głowy i Szyi w Wielkopolskim Centrum Onkologii.
Kampania Make Sense
Nowotwory głowy i szyi stanowią siódmą co do częstości występowania grupę nowotworów złośliwych na świecie. W ostatnich latach coraz częściej raki te rozpoznaje się u osób młodych. Szacuje się, że w około 70 proc. przypadków przyczyną nowotworów jamy ustnej i gardła środkowego jest zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV). Jest on bardzo rozpowszechniony, zidentyfikowano ponad 100 jego typów. U większości osób zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego rozwija się bez żadnych objawów. Niekiedy zanim dojdzie do zakażenia, wirus może być nieaktywny przez długi czas.
Kampania Make Sense, prowadzona przez European Head and Neck Society (EHNS), ma na celu podniesienie świadomości na temat nowotworów głowy i szyi, długofalowo poprawiając wyniki leczenia poprzez: edukację, zwracanie uwagi na wczesne objawy choroby i ewentualne skierowanie na multidyscyplinarne leczenie.
Wczesne rozpoznanie jest podstawą skutecznego leczenia nowotworów głowy i szyi w wielospecjalistycznych ośrodkach. Skuteczna opieka po leczeniu może ułatwić powrót pacjenta do aktywności społecznej, zmniejsza szansę wystąpienia wznowy, oraz co najważniejsze, sprzyja poprawie wyników leczenia.
Europejski Tydzień Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi realizowany jest w ramach międzynarodowej kampanii Make Sense, którą zainicjowało i prowadzi EHNS w ścisłej współpracy ze środowiskami medycznymi oraz stowarzyszeniami pacjentów.
W Polsce akcja prowadzona jest przez Polskie Towarzystwo Nowotworów Głowy i Szyi, instytucję skupiającą specjalistów z wielu dziedzin medycyny prowadzących opiekę nad chorymi z nowotworami głowy i szyi. Towarzystwo jest członkiem International Federation of Head & Neck Oncologic Societies (IFHNOS) oraz ściśle współpracuje z EHNS.
Inicjatorem Kampanii w Polsce jest prof. dr hab. n. med. Wojciech Golusiński, Kierownik Katedry i Kliniki Chirurgii Głowy, Szyi i Onkologii Laryngologicznej Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu, twórca Ogólnopolskiego Programu Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi.
Nowotwory regionu głowy i szyi
Termin nowotwory głowy i szyi obejmuje wszystkie nowotwory górnego odcinka drogi oddechowo-pokarmowej w tym: wargę, jamę ustną, język, gardło środkowe (migdałki), jamę nosowo-gardłową, gardło dolne, krtań, nos, zatoki przynosowe, podstawę czaszki, oczodół, ślinianki, ucho zewnętrzne, środkowe i wewnętrzne, nowotwory zlokalizowane na szyi (układ chłonny, tarczyca) oraz skórę głowy i szyi.
Zgodnie z aktualnymi danymi Krajowego Rejestru Nowotworów w ostatnich latach nowotwory głowy i szyi, tj. wg ICD-X (C00-C15; C30-C33; C69; C73) stanowiły około 8% wszystkich nowotworów rozpoznanych u mężczyzn oraz 5% u kobiet. Specjalistom z zakresu leczenia tych nowotworów powyższe statystyki wydają się zaniżone. Dane WHO pokazują, iż każdego roku na świecie rozpoznaje się 600 000 nowych zachorowań na nowotwory głowy i szyi, a 350 000 osób umiera z tym rozpoznaniem.
Szczegółowe badania przeprowadzone przez Wielkopolski Rejestr Nowotworów (Wielkopolskie Biuro Rejestracji Nowotworów), wykazały, że w Wielkopolsce w 2014 roku nowotwory złośliwe głowy i szyi (rozumiane szeroko tj. C00-C15; C30-C33; C69; C73) stanowiły czwartą u mężczyzn i piątą u kobiet przyczynę zachorowalności. W analizowanym okresie zgłoszono 1124 nowe zachorowania, co w stosunku do roku 1999 oznacza wzrost o 38%. Przy czym należy zwrócić uwagę, iż tempo wzrostu nowo rozpoznawanych nowotworów przyspiesza, gdyż przyrost roczny (2014/2013) wyniósł 5%. Dane te wydają się odzwierciedlać sytuację ogólnokrajową.
Mężczyźni Kobiety
Rysunek 1. Zachorowania na nowotwory głowy i szyi, ASR 2014.
Nowotwory głowy i szyi ze względu na swoje umiejscowienie rozwijają się skrycie i wywołują objawy niezwiązane z infekcją górnych dróg oddechowych, takie jak:
- pieczenie języka,
- niegojące się owrzodzenie oraz czerwone lub białe naloty w jamie ustnej,
- ból gardła,
- przewlekła chrypka,
- guz na szyi, niedrożność nosa lub krwawy wyciek z nosa,
- ból w trakcie oraz problemy z przełykaniem.
W odpowiedzi na stały i bardzo znaczący wzrost zachorowalności na nowotwory głowy i szyi, które najczęściej wykrywane są w III i IV stopniu zaawansowania, kiedy to medycyna jest w stanie zaoferować jedynie leczenie paliatywne z inicjatywy prof. dr hab. n. med. Wojciecha Golusińskiego powstał Ogólnopolski Program Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi, którego głównym celem jest wczesne wykrycie zmian nowotworowych, mało inwazyjne leczenie oraz szybki powrót pacjenta do zdrowia/pracy.
Ideą Programu jest udzielenie świadczeń pacjentom z grupy wysokiego ryzyka zachorowania na nowotwory głowy i szyi, do których należą osoby palące, nadużywające alkoholu oraz narażone na infekcję wirusem brodawczaka ludzkiego lub mające jeden z sześciu powyższych objawów utrzymujący się przez 3 tygodnie pozwalając na bezpłatną wizytę u specjalisty otolaryngologa bez skierowania i bez kolejki.
W związku z wczesnym wykrywaniem zmian nowotworowych profesor Wojciech Golusiński wraz z zespołem, w ramach VI Tygodnia Profilaktyki Nowotworów Głowy i Szyi zaprasza na bezpłatne badania 19 września 2018 roku do Wielkopolskiego Centrum Onkologii przy ul. Garbary 15 w Poznaniu. Rejestracja na badania od poniedziałku do piątku w godzinach 7:25 – 15:00 pod numerem telefonu 61 88 50 729.
Więcej informacji znajdą Państwo na stronach www.oppngis.pl, www.wco.pl/aktualnosci, www.glowaiszyja.pl/aktualnosci oraz na Facebooku – Profilaktyka Nowotworów Głowy i Szyi w Wielkopolskim Centrum Onkologii.